HOME
PORTFOLIA / TECZKI
BIAŁO-CZERWONA / WHITE-RED
PROTEST TWÓRCÓW
BANK KALENDARZY
BANK WYSTAW
TWÓRCY I PRAWO
O NAS
KONTAKT
aktualizacja: 18.07.2021
  bialo-czerwona
DZIAŁY 
PRASA DONOSI 
STATUS TWÓRCY 
PRAWO AUTORSKIE 
UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE 
TWÓRCZE PODATKI 
 
Twórcze PODATKI z Gazetą Prawną Twórcze PODATKI menu
Co się zmienia w VAT - wyjaśnienia eksperta

Tomasz Hatylak, doradca podatkowy, Dariusz Tokarczuk i Wspólnicy - Kancelaria Prawna GLN Spółka komandytowa

Jak wpłynie na opodatkowanie zmiana, która inaczej określiła czynności nieobjęte VAT? Czy zmiana w art. 15 ust. 3 spowoduje, że część osób nie będzie się kwalifikowała jako wykonujące działalność gospodarczą?

W znowelizowanym artykule 15 ust. 3 ustawodawca postanowił wyraźnie rozszerzyć kategorię osób, których działalność nie stanowi "wykonywanej samodzielnie działalności gospodarczej" w rozumieniu ustawy o VAT.

Wszystkie osoby uzyskujące przychody z działalności wykonywanej osobiście (katalog zawarty w artykule 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) nie będą podatnikami VAT, jeśli jednocześnie z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Zmiana redakcji artykułu 15 ust. 3 ma charakter dostosowawczy. Pozostaje w związku z artykułem 4 ust. 4 VI dyrektywy VAT, który definiuje prowadzenie działalności w sposób "samodzielny". Dyrektywa wyłącza z opodatkowania pracowników i inne osoby, o ile są one związane z pracodawcą umową o pracę lub innymi stosunkami prawnymi ustanawiającymi stosunek podporządkowania co do warunków pracy, wynagrodzenia i odpowiedzialności pracodawcy.

Dotychczasowa regulacja zawarta w artykule 15 ust. 3 ustawy o VAT była często krytykowana jako niezgodna z VI dyrektywą VAT UE. Można uznać, że nowa treść omawianego artykułu bardziej oddaje cel uregulowań zawartych w VI dyrektywie. Ustawodawca z nieznanych względów pominął słowo "podporządkowania", mówiąc jedynie o "stosunku prawnym" pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności. Z celu omawianej regulacji można jednak wysnuć wniosek, że chodzi o stosunek prawny, w którym zlecający ma pozycję nadrzędną jeśli chodzi o warunki, wynagrodzenie i jednocześnie na nim spoczywa odpowiedzialność wobec osób trzecich za wykonanie czynności objętych umową.

Wątpliwości wzbudza fakt, że w ramach dokonanej nowelizacji wyłączono spod definicji "podatnika" osoby uzyskujące przychody na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej. Może to oznaczać, że w tym miejscu regulacja pozostaje w sprzeczności z obowiązującą zasadą powszechności opodatkowania (artykuł 2 VI dyrektywy). Odnosi się to również do usług twórców i artystów. Wydaje się, że ustawodawca postanowił, że wystarczająco skutecznym "zabezpieczeniem" jest w tym przypadku przepis o "niesamodzielności" stosunku prawnego między stronami umowy (artykuł 15 ust. 3 ustawy o VAT).

Co tak właściwie oznacza zmiana, która za podatnika uznaje jednostkę organizacyjną osoby prawnej będącej organizacją pożytku publicznego?

Ustawodawca wprowadził możliwość rozszerzenia kategorii podatnika VAT na szczególną grupę podmiotów, którymi są jednostki organizacyjne osoby prawnej, będącej organizacją pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Jednostki te mogą zostać "podatnikami" tylko jeśli prowadzą działalność gospodarczą i jednocześnie samodzielnie sporządzają sprawozdanie finansowe.

Zmiana ta oznacza rozszerzenie podmiotowego zakresu zastosowania ustawy o VAT. Trzeba jednak zaznaczyć, że to rozszerzenie nie działa automatycznie. Uzyskanie statusu podatnika jest bowiem uzależnione od zgody naczelnika urzędu skarbowego, właściwego dla osoby prawnej. W konsekwencji podmioty, o których mowa, mogą wyliczyć korzyści i straty, jakie w ich przypadku będzie niosło ze sobą uzyskanie takiego statusu, i podjąć odpowiednią decyzję.

Jeśli podmioty te wybiorą status podatnika, będą mogły korzystać z licznych uprawnień związanych przede wszystkim z prawem do odliczenia podatku naliczonego. Będą również zobowiązane do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego oraz do wystawiania faktur.

Należy wspomnieć, że również w przypadku dokonywania odpłatnej dostawy (odpłatnego przekazania towarów lub świadczenia usług) pomiędzy jednostkami organizacyjnymi wchodzącymi w skład osoby prawnej, jednostki, o których mowa, będą zobowiązane do dokonania wszystkich czynności łączących się z transakcjami opodatkowanymi.

Jakie konsekwencje wynikają ze zmiany zawartej w art. 13 ust. 8, która za wewnątrzwspólnotową dostawę nie uznaje towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków opodatkowanych marżą?

Zmiany w artykule 13 ust. 8 należy rozpatrywać w aspekcie systemowym. Chodzi w tym przypadku o usunięcie niezgodności i uzupełnienie przepisów odnoszących się do procedury opodatkowania marży (uregulowanej w artykule 120 ustawy o VAT), stosowanej w przypadku obrotu towarami używanymi, dziełami sztuki, przedmiotami kolekcjonerskimi i antykami nabytymi uprzednio przez podatnika dla celów prowadzonej działalności lub importowanych w celu odsprzedaży (przypomnijmy, że "import" ma po wstąpieniu do Unii Europejskiej inne znaczenie niż przed akcesją - oznacza bowiem wyłącznie przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium Unii).

W przypadku obrotu takimi towarami podstawą opodatkowania podatkiem VAT jest marża, która stanowi różnicę między całkowitą kwotą, którą ma zapłacić nabywca towaru, a kwotą nabycia, pomniejszoną o kwotę podatku. Natomiast w przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów podstawę opodatkowania ustala się w oparciu o zasady ogólne, czyli co do zasady jest nią obrót. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o należny podatek. Zmiana ma więc charakter poprawek techniki legislacyjnej.

 Bogdan Świąder
DO GÓRY
HOME   PORTFOLIA   BIAŁO-CZERWONA/ White-Red   PROTEST TWÓRCÓW   TWÓRCY I PRAWO   KONTAKT  
copyright 2003-2021 - ® Janusz Kobyliński